Het Pythagoras Kwartet wordt opgericht door vier musici die allen een exacte studie afgerond hebben (3 x natuurkunde en 1 x wiskunde), vandaar ook de keuze voor Pythagoras als naamgever van ons kwartet. Zelf muziek maken is onze passie. Musiceren biedt tevens een mooie balans tussen de exacte en creatieve hersenhelften.
De huidige leden van het strijkkwartet Pythagoras zijn Frederik Bas en Hein Otto Folkerts (viool), Michael Ypma (altviool) en Werner Marinelli (cello).
(foto Daniëlle Vandenboorn)
Tot oktober 2022 verzorgde Ine Troelstra de altpartij in het kwartet.
Bethlehemkerk Helmond 10-apr-2022
Van 2016 tot 2021 speelde Lucas Hagemans altviool.
(foto Cor van Oorschot)
Tot ons groot verdriet is op 6 november 2018 Hylke Hoogeveen overleden, die van 2006 tot 2016 (met aan het eind enkele onderbrekingen) de altpartij voor zijn rekening nam.
Ons concert in de Oude Willibrorduskerk in Waalre op 21 oktober 2018 hebben we aan Hylke opgedragen die op dat moment in het hospice verbleef. Vlak ervoor heeft Hylke nog een gedeelte kunnen bijwonen van de repetitie die we in het hospice hebben mogen houden.
Hylke wás muziek, een levensgenieter die zijn energie vond in kamer- en orkestmuziek, zowel klassiek als zigeuner, stevige discussies, lekker koken, zijn zoons, Veronique en ‘beide families’. Vanaf 2006 paste Hylke met zijn mooie spel uitstekend in het kwartet, hij kon lekker ronken met een flink rubato op z’n tijd maar hield niet van wat hij een PLV (paardenlulvibrato) noemde. Ook qua persoon paste hij goed: hij hield van dezelfde muziek, regelmatig flink repeteren, genieten van de sound, concerten geven, en de gezelligheid rond het musiceren. Hylke hield bovenal van Beethoven en toen we in juli 2008 op een avond een van de late Beethoven-kwartetten (opus 132) doorspeelden was dat misschien wel de mooiste avond van zijn leven. Hylke kon ook heel kritisch zijn: als de violen hoog maar niet helemaal zuiver speelden ‘brak het glazuur van zijn tanden’, als de cello het fortissimo te enthousiast inzette ‘moesten we niet zo grof spelen’, en als we te lang overlegden hoe een passage gespeeld zou moeten worden werd hij ongeduldig en wilde weer spelen, het moest ‘organisch groeien’ vond hij.
Ontstaan – repeteren – coaching
Het Pythagoras Kwartet ontstaat na een geslaagd strijksextetproject (Brahms, Op. 18) waaraan Ariël de Graaf en Werner deelnemen. Zij vragen vervolgens Hein Otto en Job Oostveen erbij en starten in de zomer van 1999 het Pythagoras Kwartet. Sinds medio 2006 verzorgt Hylke de altpartij, Frederik is de nieuwe primarius vanaf februari 2015. Zowel Hylke en Werner als Hein Otto en Ariël kennen elkaar van een gezamenlijk NSO-jaar en allen, inclusief Job, Frederik en Lucas, zijn ook lid (geweest) van het Philips Symfonie Orkest (PSO).
Het kwartet repeteert frequent bij elkaar thuis, bestudeert ieder werk zeer grondig en neemt regelmatig les om het kwartetspel op een hoger niveau te tillen. In de loop der jaren krijgen wij les van Theo Olof (oud lid Concertgebouworkest), Jacek Wasowicz (toen violist in Het Brabants Orkest), Evert Jan Schuur en Martin Lohman (viooldocenten), Jascha Albracht (cellist in Metropole-orkest), Gertjan Leuverink (oud-altist in het Concertgebouworkest), Anne Wiersum, Cindy Albracht en Meintje de Roest (violistes resp. altiste in het Gelders Orkest), Laura de Lange (concertpianiste en betachterkleinkind van Samuel de Lange, zie ook zijn 2e kwartet en de première ervan), Lucas Vis (dirigent, componist en cellist), Tim Brackman (violist, lid van het Animato Kwartet) en Floor Lecoultre (violist/altvioliste).
Aan het eind van iedere repetitieperiode brengt het Pythagoras Kwartet de werken graag ten gehore op een mooi podium.
Repertoire
In 2024 bestaat het Pythagoras-kwartet 25 jaar en speelt veel fantastische strijkkwartetten. Zo staan op onze lessenaar bekende kwartetten …
- Joseph Haydn, opus 20/4 (uit de Sonnen Quartette), Opus 76/1 en 76/4 Sonnenaufgang (beide uit de Erdödy Quartette)
- Wolfgang Amadeus Mozart, KV 428, KV 458 Jagd en KV 465 Dissonanten (alle uit de Haydn Quartette) en KV 516 Quintet
- Felix Mendelssohn, opus 44/2
- Ludwig van Beethoven, opus 18/4, 59/1, 59/2 en 132
- Franz Schubert opus 29 in a Rosamunde, D 810 in d Der Tod und das Mädchen en het kwartet in g, opus Posthumus
- Robert Schumann, opus 41/3
- Antonin Dvorak, opus 51, opus 96 Amerikaans kwartet en opus 105
- Johannes Brahms, alle kwartetten (Opus 51/1, 51/2 en 67)
- Alexander Borodin, kwartet nr. 2
- Dmitri Sjostakovitsj, kwartet nr. 8 opus 110
… maar ook onbekende pareltjes:
- Samuel de Lange jr, kwartet nr. 2, opus 18
- Alexander von Zemlinsky, opus 4
- Benjamin Britten, kwartet in F
- Felix Otto Dessof, kwartet in F opus 7
- Arkady Filippenko, 2e strijkkwartet
- George Onslow, opus 47
- Arnold Schönberg, kwartet in D
- Georg Wilhelm Rauchenecker, kwartet nr. 1 in C
- Heinrich von Herzogenberg, opus 42/1 in g
- Piotr Iljitsj Tsjaikovski, opus 11 in D
- Robert Volkmann, opus 37 in g
Voor het volledig overzicht, zie onze speellijst. Daarnaast voert het Pythagoras Kwartet ook prachtige projecten uit in andere samenstellingen, zie verder naar beneden.
Pythagoras op televisie
Op de volgende video is het Pythagoras Kwartet te zien en horen in de samenvatting van het concert van 15 november 2011 in de Willibrorduskerk in Waalre, gemaakt door de locale TV-omroep.
Pythagoras toert door Duitsland
De eerste buitenlandse tournee leidt in de zomer van 2018 naar Noord Duitsland met 3 concerten in Hamburg, Börgerende en op het eiland Rügen. Naast strijkkwartetten van Beethoven en Rauchenecker – in aanwezigheid van de betachterkleinzoon van de componist, tevens onze gastheer in Stralsund – brengen we ook Dover Beach van Barber ten gehore, deze keer met sopraan Amber Breunis – onze gastvrouw in Hamburg.
Samuel de Lange programma
In 2017 wordt een Samuel de Lange programma ingestudeerd voor een verjaardagsconcert van een betachterkleinzoon van Samuels broer Daniël. Het programma bestaat uit
* het 1e deel uit de 2e cellosonate
* het 3e deel uit het 2e strijkkwartet
* het 2e deel uit het pianokwintet
* diverse liederen voor sopraan en piano
* de liedcyclus Ein Frühes Liebesleben voor sopraan, strijkkwartet en harp, gespeeld op piano.
Programma’s met zangstem of verteller
In 2007 voeren wij een literair-muzikaal project uit in samenwerking met de acteur Herbert Platzer. Wij verzorgen samen een avondprogramma voor de Sociëteit Waalre waarbij Herbert een boeiend betoog houdt over het cultureel-literaire leven in en om Wenen in de 17e en 18e eeuw, gelardeerd met werken van componisten die in diezelfde periode in Wenen actief waren (Haydn, Mozart, Schubert, Beethoven).
Herbert draagt in 2009 gedichten voor die hij uitzoekt, passend bij de vier delen van het kwartet in F van Benjamin Britten.
Een mooi project vormt in 2013 de samenwerking met de bariton Wim Ritzerfeld (2013) waarbij het prachtige Dover Beach van Samuel Barber ten gehore wordt gebracht, in combinatie met liederen uit de cyclus Farwell, Earth’s Bliss van Geoffrey Bush.
Dover Beach voeren we nog eens uit met mezzosopraan Amber Breunis (2018) tijdens onze grootse Duitsland Tour.
Nerds – wat een naam
We krijgen wel eens te horen dat Pythagoras een nerdige naam voor een strijkkwartet is. Nou zien wij de term nerd niet als belediging, we zijn natuurlijk wel bèta’s 😉
Maar we willen onze criticasters graag wijzen op het Engelse Pythagoras Ensemble (pythagorasensemble.com), dat in hun blog (c.q. reviews) uiting geeft aan het feit dat de gekozen naam rondweg b r i l l i a n t is:
Daarnaast duiken in 2014 op youtube de Pythagoras Strings op, een professioneel Duitstalig ensemble dat zich ook met onze Griekse wijsgeer verbonden voelt (pythagoras-strings.de).
Heel leuk dat je al onze concerten bijna 15 jaar lang zo minutieus hebt bijgehouden; dat levert een indrukwekkende speellijst op!
Muzikale groet, Ariël